Τράπεζα της Ελλάδος: Προειδοποιήσεις για υπερθέρμανση στην αγορά ακινήτων

Έντονο προβληματισμό προκαλεί η διαρκής άνοδος των τιμών στην ελληνική αγορά ακινήτων, με την Τράπεζα της Ελλάδος να προχωρά σε προειδοποίηση για πιθανή υπερθέρμανση του τομέα, ιδιαίτερα στον κλάδο της κατοικίας. Όπως επισημαίνεται στην πρόσφατη ενδιάμεση έκθεσή της, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι η αυξανόμενη ζήτηση δεν συνδυάζεται πάντοτε με αντίστοιχα θεμελιώδη μεγέθη.

Η μέση τιμή αγοράς κατοικίας έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία πέντε χρόνια, με ετήσιους ρυθμούς που αγγίζουν ακόμη και το 14% σε περιοχές υψηλής ζήτησης, όπως το κέντρο της Αθήνας και η νότια Αττική. Παρόμοια εικόνα καταγράφεται και στη Θεσσαλονίκη, με συνεχείς αυξήσεις τιμών που καθιστούν την ιδιοκατοίκηση όλο και πιο δύσκολη, ειδικά για νέους και χαμηλόμισθους.

Η Τράπεζα της Ελλάδος υπογραμμίζει ότι παρότι η άνοδος των τιμών σχετίζεται εν μέρει με θεμελιώδεις παράγοντες – όπως η επάνοδος της οικονομικής εμπιστοσύνης, η εισροή ξένων κεφαλαίων και η μείωση αποθεμάτων διαθέσιμων κατοικιών – η αλματώδης αύξηση σε ορισμένες περιοχές ξεπερνά τα ιστορικά όρια σταθερότητας, εγείροντας φόβους για την ανάπτυξη μιας τοπικής «φούσκας».

Προς αυτή την κατεύθυνση, η κεντρική τράπεζα προτρέπει τις εμπορικές τράπεζες να διατηρήσουν αυστηρά κριτήρια στην παροχή στεγαστικής πίστης, αποφεύγοντας υπέρμετρη πιστωτική επέκταση. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, "η διατήρηση της σταθερότητας στην αγορά κατοικίας είναι κρίσιμη τόσο για τη μακροοικονομική ισορροπία όσο και για τη χρηματοπιστωτική ευστάθεια".

Η κυβέρνηση έχει ήδη λάβει μέτρα για την ενίσχυση της προσβασιμότητας των πολιτών στη στέγη, μέσα από προγράμματα όπως το «Σπίτι μου» και κίνητρα για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών. Παράλληλα, έχει ενταθεί η προσπάθεια για ενίσχυση της προσφοράς, με επίκεντρο την επιτάχυνση των πολεοδομικών εγκρίσεων και την αναζωογόνηση του κλάδου της οικοδομής.

Ωστόσο, η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι η υπερβολική άνοδος των τιμών ακινήτων χωρίς αντίστοιχη αύξηση εισοδημάτων ή επενδύσεων οδηγεί συχνά σε περιφερειακές κρίσεις.

Η Τράπεζα της Ελλάδος φαίνεται να υιοθετεί ακριβώς αυτό το πνεύμα πρόνοιας, χωρίς κινδυνολογία. Η έγκαιρη παρέμβασή της λειτουργεί ως θεσμικό φίλτρο σταθερότητας, προειδοποιώντας χωρίς να αποθαρρύνει.

Καθώς η ελληνική οικονομία εισέρχεται σε μια νέα περίοδο ισορροπημένης ανάπτυξης, το κρίσιμο στοίχημα για τους επόμενους μήνες θα είναι η διατήρηση της ανοδικής τάσης με όρους βιωσιμότητας και κοινωνικής ισότητας. Η αγορά κατοικίας μπορεί και πρέπει να παραμείνει μοχλός ανάπτυξης — όχι εργαλείο αποκλεισμού.